neno Biblia maana yake halisi ni ‘Vitabu’. Tunakiona leo kama Kitabu kimoja na mara nyingi tunakiita ‘Kitabu’. Ndio maana Qur’an inaita ‘al kitab’. Lakini kwa hakika ni mkusanyo wa Vitabu vilivyoandikwa na manabii zaidi ya 40 walioishi katika kipindi cha zaidi ya miaka 1600. Manabii hawa walikuwa na asili tofauti sana. Danieli (ambaye kaburi lake liko Iran ya kisasa) alikuwa waziri mkuu katika Milki ya Babeli (Iraq) na Uajemi (Irani). Nehemia alikuwa mtumishi wa Maliki Artashasta wa Uajemi. Ezekieli alikuwa Kuhani. Daud (Daudi) alikuwa Mfalme wa Israeli ya Kale kama alivyokuwa mwanawe Suleiman (Suleiman), na kadhalika. Kwa hivyo unaweza kufikiria Biblia (au al Kitab) kama zaidi maktaba, katika juzuu moja, ambayo ina vitabu 66.
Ili kutusaidia ‘kuona’ vyema manabii na vitabu vyao kupitia historia nimeweka baadhi (siyo zote kwa sababu hakuna nafasi ya kutosha) kwenye ratiba ya matukio ya kihistoria. Kinachodhihirika ni kipindi kirefu sana cha historia ya binadamu ratiba hii inashughulikia. Kupe (au vitengo) vya wakati katika rekodi ya matukio hupima karne (miaka hadi 100)! Pau za kijani za mlalo zinaonyesha muda wa maisha wa nabii huyo. Unaweza kuona kwamba Ibrahim (Ibrahimu) na Musa (Musa) waliishi miaka mingi!
Kwa sababu manabii hawa waliishi katika nyakati tofauti, nchi tofauti (au himaya) na katika viwango tofauti vya kijamii (yaani wengine walikuwa na watawala na wengine na wakulima) lugha zilizotumiwa zilitofautiana. Taurati (vitabu vya Musa/Musa – PBUH) awali iliandikwa kwa Kiebrania. Vitabu vya Daudi/Daawuud (SAW) na Suleiman/Suleiman (AS) katika Zabur pia vilikuwa katika Kiebrania. Vitabu vingine katika Zabur (sehemu za Danieli na Nehemia – PBUH) viliandikwa awali kwa Kiaramu. Nabii Isa al Masih (PBUH) angezungumza kwa Kiaramu na pengine Kiebrania. Vitabu vya Injil (havijaonyeshwa kwenye kalenda hii ya matukio) awali viliandikwa kwa Kigiriki.
Kinachovutia zaidi kwetu ni kwamba lugha hizi asilia zimehifadhiwa, zinaweza kupatikana na hata kutumika hadi leo. Ni kwamba tu lugha hizi, sio za Kizungu, hazitumiwi na watu wa Magharibi ili wasipate umakini ambao, tuseme, Kiingereza hupata. Unaweza kuona Taurati kwa Kiebrania mtandaoni kwa kubofya hapa. Utagundua kuwa inasomeka kulia kwenda kushoto kama Kiarabu. Unaweza kuona na kusikia maombi ya Isa katika Kiaramu cha asili hapa. Unaweza pia kuona Kigiriki asilia cha vitabu vya Injil hapa. Kwa hakika ni kutokana na asili hizi ambapo wasomi hutafsiri vitabu vya Biblia katika lugha za kisasa kama Kiingereza, Kifaransa, Thai n.k, sawa na jinsi wasomi wanavyotafsiri Kurani kutoka Kiarabu hadi lugha nyingi za leo.