Katika Surah Al-Mutaffifin (Sura ya 83 – Walaghai) chemchemi ya kinywaji cha kuburudisha Peponi kinatarajiwa kwa wale walio karibu na Mwenyezi Mungu.
Wanakishuhudia walio karibishwa.Hakika watu wema bila ya shaka watakuwa katika neema.Wakae juu ya viti vya enzi wakiangalia. (Surah Al-Mutaffifin 83:21-23)Watanyweshwa kinywaji safi kiliyo tiwa muhuri,Chemchem watakayo inywa walio kurubishwa. (Surah Al-Mutaffifin 83:25,28)
Surah Al-Insan (Surah 76 – Mwanadamu) vile vile inaelezea chemchemi za vinywaji vya kigeni kwa wale wanaoingia Peponi.
Hakika watu wema watakunywa katika vinywaji vilivyo changanyika na kafuri,Ni chemchem watakao inywa waja wa Mwenyezi Mungu, wakiifanya imiminike kwa wingi. (Surah Al-Insan 76:5-6)Na humo watanyweshwa kinywaji kilicho changanyika na tangawizi.Hiyo ni chemchem iliyo humo inaitwa Salsabil. (Surah Al-Insan 76:17-18)
Lakini vipi kuhusu kiu tulichonacho sasa katika Maisha haya? Je, vipi kuhusu sisi ambao si ‘walio karibu zaidi na Mwenyezi Mungu’ kwa sababu ya maisha maovu na ya aibu yaliyopita? Mtume Isa al Masih (SAW) alifundisha kuhusu hili katika kukutana kwake na mwanamke aliyekataliwa.
Awali tulijifunza jinsi Nabii Isa al Masih (S.A.W) alifundishwa jinsi tunavyopaswa kuwatendea adui zetu. Katika ulimwengu wetu wa sasa ambapo tuna mzozo kati ya Sunni na Shiite, wafuasi na wapinzani wa Assad nchini Syria, Wapalestina na Waisraeli … huko Iraqi – haijalishi ni nchi gani unaweza kujikuta kuna uwezekano mkubwa wa migogoro kati ya vikundi tofauti ambapo watu wanachukia. na kuuana wenyewe kwa wenyewe. Hii imegeuza ulimwengu wetu kuwa taabu ya kuzimu. Isa al Masih (PBUH) alifundisha katika Mfano huu kwamba kuingia Peponi kulitegemea jinsi tulivyowatendea maadui zetu!
Lakini ni rahisi kufundisha jambo moja, lakini tenda tofauti kabisa. Hata maimamu wengi na waalimu wengine wa kidini wamefundisha jambo moja lakini waliishi tofauti kabisa. Vipi kuhusu Nabii Isa al Masih (SAW)? Pindi moja alikutana na Msamaria. (Kumbuka kwamba katika zama zake kulikuwa na uadui kati ya Wayahudi na Wasamaria ambao ni sawa na ule kati ya Wapalestina na Waisraeli leo). Injil inarekodi tukio hilo.
Yesu Anazungumza na Mwanamke Msamaria
1 Kwa hiyo Bwana, alipofahamu ya kuwa Mafarisayo wamesikia ya kwamba, Yesu anafanya wanafunzi wengi kuliko Yohana, na kuwabatiza,
2 (lakini Yesu mwenyewe hakubatiza, bali wanafunzi wake,)
3 aliacha Uyahudi, akaenda zake tena mpaka Galilaya.
4 Naye alikuwa hana budi kupita katikati ya Samaria.
5 Basi akafika kunako mji wa Samaria, uitwao Sikari, karibu na lile shamba ambalo Yakobo alimpa Yusufu mwanawe.
6 Na hapo palikuwa na kisima cha Yakobo. Basi Yesu, kwa sababu amechoka kwa safari yake, akaketi vivi hivi kisimani. Nayo ilikuwa yapata saa sita.
7 Akaja mwanamke Msamaria kuteka maji. Yesu akamwambia, Nipe maji ninywe.
8 Kwa maana wanafunzi wake wamekwenda mjini kununua chakula.
9 Basi yule mwanamke Msamaria akamwambia, Imekuwaje wewe Myahudi kutaka maji kwangu, nami ni mwanamke Msamaria? (Maana Wayahudi hawachangamani na Wasamaria.)
10 Yesu akajibu, akamwambia, Kama ungaliijua karama ya Mungu, naye ni nani akuambiaye, Nipe maji ninywe, ungalimwomba yeye, naye angalikupa maji yaliyo hai.
11 Yule mwanamke akamwambia, Bwana, huna kitu cha kutekea, na kisima ni kirefu; basi umeyapata wapi hayo maji yaliyo hai?
12 Je! Wewe u mkubwa kuliko baba yetu, Yakobo, aliyetupa kisima hiki, naye mwenyewe akanywa maji yake, na wanawe pia, na wanyama wake?
13 Yesu akajibu, akamwambia, Kila anywaye maji haya ataona kiu tena;
14 walakini ye yote atakayekunywa maji yale nitakayompa mimi hataona kiu milele; bali yale maji nitakayompa yatakuwa ndani yake chemchemi ya maji, yakibubujikia uzima wa milele.
15 Yule mwanamke akamwambia, Bwana, unipe maji hayo, nisione kiu, wala nisije hapa kuteka.
16 Yesu akamwambia, Nenda kamwite mumeo, uje naye hapa.
17 Yule mwanamke akajibu, akasema, Sina mume. Yesu akamwambia, Umesema vema, Sina mume;
18 kwa maana umekuwa na waume watano, naye uliye naye sasa siye mume wako; hapo umesema kweli.
19 Yule mwanamke akamwambia, Bwana, naona ya kuwa u nabii!
20 Baba zetu waliabudu katika mlima huu, nanyi husema ya kwamba huko Yerusalemu ni mahali patupasapo kuabudia.
21 Yesu akamwambia, Mama, unisadiki, saa inakuja ambayo hamtamwabudu Baba katika mlima huu, wala kule Yerusalemu.
22 Ninyi mnaabudu msichokijua; sisi tunaabudu tukijuacho; kwa kuwa wokovu watoka kwa Wayahudi.
23 Lakini saa inakuja, nayo sasa ipo, ambayo waabuduo halisi watamwabudu Baba katika roho na kweli. Kwa maana Baba awatafuta watu kama hao wamwabudu.
24 Mungu ni Roho, nao wamwabuduo yeye imewapasa kumwabudu katika roho na kweli.
25 Yule mwanamke akamwambia, Najua ya kuwa yuaja Masihi, (aitwaye Kristo); naye atakapokuja, yeye atatufunulia mambo yote.
26 Yesu akamwambia, Mimi ninayesema nawe, ndiye.
27 Mara hiyo wakaja wanafunzi wake, wakastaajabu kwa sababu alikuwa akisema na mwanamke; lakini hakuna aliyesema, Unatafuta nini? Au, Mbona unasema naye?
28 Basi yule mwanamke akauacha mtungi wake, akaenda zake mjini, akawaambia watu,
29 Njoni, mtazame mtu aliyeniambia mambo yote niliyoyatenda. Je! Haimkini huyu kuwa ndiye Kristo?
30 Basi wakatoka mjini, wakamwendea.
31 Huko nyuma wanafunzi wakamsihi wakisema, Rabi, ule.
32 Akawaambia, Mimi ninacho chakula msichokijua ninyi.
33 Basi wanafunzi wake wakasemezana, Je! Mtu amemletea chakula?
34 Yesu akawaambia, Chakula changu ndicho hiki, niyatende mapenzi yake aliyenipeleka, nikaimalize kazi yake.
35 Hamsemi ninyi, Bado miezi minne, ndipo yaja mavuno? Tazama, mimi nawaambieni, Inueni macho yenu myatazame mashamba, ya kuwa yamekwisha kuwa meupe, tayari kwa mavuno.
36 Naye avunaye hupokea mshahara, na kukusanya matunda kwa uzima wa milele, ili yeye apandaye na yeye avunaye wapate kufurahi pamoja.
37 Kwa maana hapo neno hilo huwa kweli, Mmoja hupanda akavuna mwingine.
38 Mimi naliwatuma myavune yale msiyoyataabikia; wengine walitaabika, nanyi mmeingia katika taabu yao.
39 Na katika mji ule Wasamaria wengi walimwamini kwa sababu ya neno la yule mwanamke, aliyeshuhudia kwamba, Aliniambia mambo yote niliyoyatenda.
40 Basi wale Wasamaria walipomwendea, walimsihi akae kwao; naye akakaa huko siku mbili.
41 Watu wengi zaidi wakaamini kwa sababu ya neno lake.
42 Wakamwambia yule mwanamke, Sasa tunaamini, wala si kwa sababu ya maneno yako tu; maana sisi tumesikia wenyewe, tena twajua ya kuwa hakika huyu ndiye Mwokozi wa ulimwengu.
(Yohana 4:1-42)
Mwanamke Msamaria alishangaa kwamba nabii Isa al Masih (SAW) hata kuzungumza naye – kulikuwa na uadui wa aina hiyo kati ya Wayahudi na Wasamaria katika siku hiyo. Isa alianza kwa kuomba kunywa maji aliyokuwa akiteka kisimani. Alifanya hivi kwa sababu mbili. Kwanza, kama inavyosema, alikuwa na kiu na alitaka kinywaji. Lakini yeye (akiwa nabii) pia alijua kwamba alikuwa na kiu kabisa mbalimbali njia. Alikuwa na kiu ya furaha na kuridhika katika maisha yake. Alifikiri angeweza kutosheleza kiu hiyo kwa kuwa na mahusiano yasiyo halali na wanaume. Kwa hiyo alikuwa na waume kadhaa na hata alipokuwa akizungumza na nabii alikuwa anaishi na mwanamume ambaye si mume wake. Kila mtu alimwona kuwa mwasherati. Labda hii ndiyo sababu alienda peke yake kupata maji saa sita mchana kwa vile wanawake wengine kijijini hapo hawakutaka awe pamoja nao walipoenda kisimani wakati wa baridi ya asubuhi. Mwanamke huyu alikuwa na wanaume wengi, na aibu yake ilimtenga na wanawake wengine kijijini.
Zabur ilionyesha jinsi dhambi inavyotokana na kiu kirefu maishani mwetu – kiu ambacho lazima kikatishwe. Wengi leo, bila kujali dini zao, wanaishi katika njia za dhambi kwa sababu ya kiu hii.
Lakini Nabii Isa al Masih (SAW) hakumkwepa mwanamke huyu mwenye dhambi. Badala yake alimwambia kwamba angeweza kumpa ‘maji yaliyo hai’ ambayo yangemaliza kiu yake. Lakini hakuwa akizungumzia maji ya kimwili (ambayo ukinywa mara moja utaona kiu tena baadaye) bali badiliko katika moyo wake, badiliko kutoka ndani. Manabii wa Zabur walikuwa alitabiri kwamba Agano hili la moyo mpya linakuja. Isa al Masih (PBUH) alimpa agano hili jipya la moyo uliobadilika ‘ukijaa uzima wa milele’.
Kuamini – Kukiri katika ukweli
Lakini ofa hii ya ‘maji ya uzima’ ilimtupa mwanamke huyo kwenye mgogoro. Wakati Isa alipomwambia ampate mume wake, alikuwa akimsababisha kwa makusudi kutambua na kukiri dhambi yake – kuiungama. Hili ni jambo ambalo tunaliepuka kwa gharama yoyote! Tunapendelea kuficha dhambi zetu, tukitumaini hakuna mtu atakayeona. Au tunasababu, tukitoa visingizio vya dhambi zetu. Adamu na Hawa walikuwa wamefanya hivyo kwenye bustani na bado leo tunapendelea kuficha au kusamehe dhambi zetu. Lakini ikiwa tunataka kupata uzoefu wa Huruma ya Mungu inayoongoza kwenye ‘uzima wa milele’ basi ni lazima tuwe waaminifu na tukubali dhambi zetu, kwa sababu Injil inaahidi kwamba:
Tukiziungama dhambi zetu, yeye ni mwaminifu na wa haki hata atuondolee dhambi zetu, na kutusafisha na udhalimu wote. ( 1 Yohana 1:9 )
Kwa sababu hii, Nabii Isa al Masih (SAW) alipomwambia mwanamke Msamaria kwamba
Mungu ni Roho, nao wamwabuduo imewapasa kumwabudu katika Roho na ndani ukweli...
Kwa ‘ukweli’ alimaanisha kuwa mkweli na mkweli kutuhusu sisi wenyewe, bila kujaribu kuficha au kusamehe makosa yetu. Habari njema ni kwamba Mwenyezi Mungu ‘anatafuta’ na hatawakataa waja wanaokuja kwa uaminifu namna hii.
Lakini ilikuwa vigumu sana kwake kukubali dhambi yake. Njia ya kawaida ya kuficha aibu yetu ni kubadili mada kutoka kwa dhambi yetu hadi kwa mabishano ya kidini. Leo ulimwengu umejaa mabishano ya kidini. Siku hiyo kulikuwa na mzozo wa kidini kati ya Wasamaria na Wayahudi kuhusu mahali panapofaa pa ibada. Wayahudi walisema kwamba ibada ilipaswa kufanywa katika Yerusalemu na Wasamaria waliamini kwamba inapaswa kuwa juu ya mlima unaoitwa Gerizimu. Kwa kugeukia mzozo huu wa kidini alikuwa na matumaini ya kugeuza mazungumzo mbali na dhambi yake. Sasa angeweza kuficha dhambi yake nyuma ya dini.
Jinsi kwa urahisi na kwa kawaida tunafanya jambo lile lile – haswa ikiwa sisi ni wa kidini. Kisha tunaweza kuhukumu jinsi wengine wana makosa au jinsi tulivyo sahihi – huku tukipuuza hitaji letu la kukiri dhambi zetu.
Nabii Isa al Masih (SAW) hakuingia naye kwenye mzozo huu. Alisisitiza kuwa sio sana mahali ya ibada, lakini uaminifu wake juu yake mwenyewe katika ibada ndio ulikuwa muhimu. Angeweza kuja mbele ya Mwenyezi Mungu popote (kwa kuwa Yeye ni Roho), lakini alihitaji kuja katika ukweli kuhusu yeye mwenyewe kabla ya kupokea haya ‘maji yaliyo hai’.
Kwa hiyo alikuwa na uamuzi muhimu wa kufanya. Angeweza kuendelea kujaribu kujificha nyuma ya mzozo wa kidini au labda kuondoka tu. Lakini hatimaye alichagua kukiri dhambi yake – kuungama – kiasi kwamba alirudi kijijini kuwaambia wengine jinsi nabii huyu alivyomjua na kile alichokifanya. Hakujificha tena. Kwa kufanya hivi akawa ‘mwamini’. Alikuwa ameshika dini hapo awali, kama wengi wetu tulivyo, lakini sasa yeye – na wengi katika kijiji chake – wakawa ‘waumini’.
Kuwa muumini sio tu juu ya kusisitiza kiakili mafundisho sahihi – muhimu ingawa ni hivyo. Pia inahusu kuamini kwamba ahadi yake ya rehema inaweza kuaminiwa, na kwa hiyo hakuna tena haja ya kufunika dhambi. Hivi ndivyo Nabii Ibrahim (S.A.W) alikuwa amefanya hivyo zamani sana ili kupata haki – aliamini ahadi.
Je, unasamehe au kuficha dhambi yako? Je, unaificha kwa mazoezi ya kidini au mabishano ya kidini? Au unakiri dhambi yako? Kwa nini tusije mbele ya Mwenyezi Mungu Muumba wetu na kukiri kweli dhambi inayosababisha hatia na aibu? Kisha unaweza kufurahi kwamba ‘Anatafuta’ ibada yako na ‘atakutakasa’ na udhalimu wote. Kwa hakika tunahitaji kuendelea katika Injil ili kuelewa jinsi atakavyofanya hili na jinsi tunavyopaswa kuishi.
Tunaona kutokana na mazungumzo hayo kwamba ufahamu wa mwanamke huyu kuhusu Nabii Isa (SAW) kama ‘Masihi’. (= ‘Kristo’ = ‘Masih’) ilikuwa muhimu na kwamba baada ya Nabii Isa (SAW) kukaa na kuwafundisha kwa siku mbili walimwelewa kama ‘Mwokozi wa ulimwengu’. Labda hatufanyi kikamilifu kuelewa hii yote inamaanisha nini. Lakini kama Mtume Yahya (SAW) alikuwa amewatayarisha watu kuelewa, kuungama dhambi zetu kutatutayarisha kupokea Rehema kutoka kwake. Hakika hii ni hatua kwenye Njia Iliyo Nyooka.
‘Mungu, nihurumie mimi mwenye dhambi.’