Tulichunguza wiki ya mwisho ya nabii Isa al Masih. Injil inaandika kwamba alikuwa kusulubiwa Siku ya 6 – Ijumaa Kuu, na yeye alifufuliwa kuwa hai Jumapili iliyofuata. Hili lilitabiriwa wote wawili katika Taurati na Zaburi na Manabii. Lakini kwa nini hii ilitokea na ina maana gani kwako na mimi leo? Hapa tunatafuta kuelewa kile kinachotolewa na Mtume Isa al Masih, na jinsi gani tunaweza kupata rehema na msamaha. Hili litatusaidia hata kuelewa fidia ya Ibrahim iliyoelezewa katika Surah As-Saffat (Sura ya 37), Surah al Fatihah (Sura ya 1 – Mfunguzi) inapomwomba Mwenyezi Mungu ‘Atuonyeshe Njia Iliyo Nyooka’, na pia kuelewa kwa nini ‘Muislamu’. maana yake ni ‘mwenye kunyenyekea’, na kwa nini adhimisho za kidini kama wudhu, zaka na kula halali ni nia njema lakini hazijitoshelezi kwa ajili ya Siku ya Hukumu.
Habari mbaya – wanayosema Mitume kuhusu uhusiano wetu na Mwenyezi Mungu
Taurati inafundisha kwamba Mwenyezi Mungu lipomuumba mwanadamu
Mungu akaumba mtu kwa mfano wake, kwa mfano wa Mungu alimwumba, mwanamume na mwanamke aliwaumba. (Mwanzo 1:27)
“Taswira” haimaanishiwi katika maana ya kimwili, bali ni kwamba tulifanywa kumuakisi kwa jinsi tulivyotenda kihisia, kiakili, kijamii na kiroho. Tuliumbwa ili tuwe na uhusiano naye. Tunaweza kuibua uhusiano huu katika slaidi hapa chini. Muumba, kama mtawala asiye na kikomo, amewekwa juu huku mwanamume na mwanamke wakiwekwa chini ya slaidi kwa vile sisi ni viumbe wenye ukomo. Uhusiano unaonyeshwa na mshale wa kuunganisha.
Mwenyezi Mungu ni mkamilifu wa tabia – Yeye ni Mtakatifu. Kwa sababu hii Zabur anasema
4 Maana huwi Mungu apendezwaye na ubaya; Mtu mwovu hatakaa kwako;
5 Wajivunao hawatasimama mbele za macho yako; Unawachukia wote watendao ubatili.
(Zaburi 5: 4-5)
Adamu alifanya tendo moja la kutotii – moja tu – na Utakatifu wa Mungu ulimtaka ahukumu. Kitabu cha Taurati na Qur’ani kwamba Mwenyezi Mungu alimfanya kuwa mtu na akamfukuza uwepo wake. Hali hiyo hiyo ipo kwetu. Tunapofanya dhambi au kutotii kwa njia yoyote ile tunamvunjia heshima Mwenyezi Mungu kwa vile hatufanyi kulingana na sura tuliyoumbwa nayo. Uhusiano wetu unavunjika. Hilo hutokeza kizuizi kigumu kama ukuta wa miamba unaoingia kati yetu na Muumba wetu.
Kutoboa kizuizi cha Dhambi kwa Sifa ya Kidini
Wengi wetu hujaribu kutoboa kizuizi hiki baina yetu na Mwenyezi Mungu kwa matendo ya kidini au matendo ambayo yanapata sifa ya kutosha kuvunja kizuizi hicho. Sala, saumu, Hajj, kwenda msikitini, zakat, sadaka kwa sadaka ni njia tunazotafuta kupata sifa za kutoboa kizuizi kama inavyoonyeshwa hapa chini. Matumaini ni kwamba sifa za kidini zitafuta dhambi fulani. Ikiwa matendo yetu mengi yatapata sifa ya kutosha tunatumai kufuta dhambi zetu zote na kupata rehema na msamaha.
Lakini tunahitaji sifa ngapi ili kufuta dhambi? Je, ni nini uhakika wetu kwamba matendo yetu mema yatatosha kufuta dhambi na kutoboa kizuizi kilichokuja kati yetu na Muumba wetu? Je, tunajua ikiwa jitihada zetu za nia njema zitatosha? Hatuna uhakikisho na hivyo tunajaribu kufanya kadiri tuwezavyo na kutumaini kuwa itatosha Siku ya Hukumu.
Pamoja na matendo ya kupata sifa, jitihada za nia njema, wengi wetu hujitahidi kukaa safi. Tunaudhu kwa bidii kabla ya sala. Tunafanya kazi kwa bidii ili kujiepusha na watu, vitu na vyakula vinavyotufanya tuwe najisi. Lakini nabii Isaya alifunua kwamba:
Kwa maana sisi sote tumekuwa kama mtu aliye mchafu, na matendo yetu yote ya haki yamekuwa kama nguo iliyotiwa unajisi; sisi sote twanyauka kama jani, na maovu yetu yatuondoa, kama upepo uondoavyo. (Isaya 64:6)
Nabii anatuambia kwamba hata tukiepuka kila kitu kinachotufanya tuwe najisi, dhambi zetu zitafanya ‘matendo yetu ya haki’ kuwa bure kama ‘matambara machafu’ katika kutusafisha. Hiyo ni habari mbaya. Lakini inazidi kuwa mbaya.
Habari Mbaya Zaidi: Nguvu ya Dhambi na Mauti
Nabii Musa (SAW) aliweka wazi kiwango katika Sheria kwamba utii kamili ulihitajika. Sheria haikuwahi kusema kitu kama “jaribio la kufuata amri nyingi”. Kwa kweli Sheria ilisema tena na tena kwamba kazi pekee iliyohakikisha malipo ya dhambi ilikuwa kifo. Tuliona katika tzama za Nuuh PBUH na hata na mke wa Lut’i S.A.W kwamba kifo kilitokana na dhambi.
Injil inafupisha ukweli huu kwa njia ifuatayo:
Kwa maana mshahara wa dhambi ni mauti; bali karama ya Mungu ni uzima wa milele katika Kristo Yesu Bwana wetu. (Warumi 6:23)
“Kifo” kihalisi ina maana ‘kujitenga’. Nafsi zetu zinapojitenga na miili yetu tunakufa kimwili. Vile vile sisi hata sasa tumetenganishwa na Mungu kiroho na tumekufa na najisi machoni pake.
Hii inadhihirisha tatizo la tumaini letu katika kupata sifa ya kulipia dhambi. Tatizo ni kwamba juhudi zetu, stahili zetu, nia njema na matendo yetu, ingawa si mabaya, hayatoshi kwa sababu malipo yanayotakiwa (‘mshahara’) kwa ajili ya dhambi zetu ni ‘mauti’. Ni kifo pekee kitakachotoboa ukuta huu kwa sababu kinakidhi haki ya Mungu. Juhudi zetu za kupata sifa ni kama kujaribu kuponya saratani (ambayo husababisha kifo) kwa kula chakula cha halali. Kula halal sio mbaya, ni nzuri – na mtu anapaswa kula halal – lakini haitaponya saratani. Kwa saratani unahitaji matibabu tofauti kabisa ambayo huweka seli za saratani kifo.
Kwa hiyo hata katika juhudi zetu na nia njema ya kuzalisha sifa za kidini hakika sisi tumekufa na najisi kama maiti mbele ya Muumba wetu.
Ibrahim – akionyesha Njia Iliyo Nyooka
Ilikuwa tofauti na Nabii Ibrahim (Swalla Allaahu ´alayhi wa sallam). Alikuwa ‘amehesabiwa haki’, si kwa sababu ya kustahili kwake bali kwa sababu aliamini na kuamini ahadi kwake. Alimwamini Mwenyezi Mungu kukidhi malipo yanayohitajika, badala ya kujipatia yeye mwenyewe. Sisi aliona katika dhabihu yake kuu kwamba mauti (malipo ya dhambi) ililipwa, lakini si kwa mwanawe bali kwa mwana-kondoo aliyetolewa na Mungu..
Qur’an inazungumza juu ya hili katika Surah As-Saffat (Sura ya 37 – Wale walioweka daraja) ambapo inasema:
Basi tukamtolea fidia kwa dhabihu mtukufu. Na tukamwachia (sifa njema) kwa watu walio kuja baadaye.
Iwe salama kwa Ibrahim! (Surah As-Saffat 37:107-109)
Mwenyezi Mungu ‘alimkomboa’ (alilipa gharama) na Ibrahim akapokea baraka, rehema na msamaha, ambao ulijumuisha ‘amani’.
Habari Njema: Kazi ya Isa al Masih kwa niaba yetu
Mfano wa Mtume upo ili kutuonyesha Njia Iliyo Nyooka kwa mujibu wa ombi la Surah Al-Fatihah (Sura 1 – Ufunguzi):
Mwenye Kumiliki Siku ya Malipo.Wewe tu tunakuabudu, na Wewe tu tunakuomba msaada.Tuongoe njia iliyo nyooka,Njia ya ulio waneemesha, siyo ya walio kasirikiwa, wala walio potea. (Surah al-Fatihah 1:4-7)
Injil inaeleza kwamba hiki kilikuwa kielelezo cha kuonyesha jinsi Mwenyezi Mungu atakavyolipa dhambi na kutoa tiba ya mauti na uchafu kwa njia rahisi lakini yenye nguvu.
Kwa maana mshahara wa dhambi ni mauti; bali karama ya Mungu ni uzima wa milele katika Kristo Yesu Bwana wetu. (Warumi 6:23)
Hadi sasa, zote zimekuwa ‘habari mbaya’. Lakini neno ‘injil’ kihalisi linamaanisha ‘habari njema’ na katika kutangaza kwamba dhabihu ya kifo cha Isa inatosha kutoboa kizuizi hiki kati yetu na Mungu tunaweza kuona kwa nini ni habari njema kama inavyoonyeshwa.
Nabii Isa al Masih ilitolewa dhabihu na kisha kufufuka kutoka kwa wafu kama malimbuko kwa hivyo sasa anatupa maisha yake mapya. Hatuhitaji tena kubaki wafungwa wa kifo cha dhambi.
Katika dhabihu na ufufuo wake Isa al Masih akawa lango kupitia kizuizi cha dhambi kinachotutenganisha na Mungu. Ndiyo maana nabii alisema:
9 Mimi ndimi mlango; mtu akiingia kwa mimi, ataokoka; ataingia na kutoka, naye atapata malisho.
10 Mwivi haji ila aibe na kuchinja na kuharibu; mimi nalikuja ili wawe na uzima, kisha wawe nao tele.
(Yohana 10:9-10)
Kwa sababu ya lango hili, sasa tunaweza kupata tena uhusiano tuliokuwa nao na Muumba wetu kabla ya dhambi yetu kuwa kizuizi na tunaweza kuwa na uhakika wa kupokea rehema na msamaha wa dhambi zetu.
Kama Injil inavyotangaza:
5 Kwa sababu Mungu ni mmoja, na mpatanishi kati ya Mungu na wanadamu ni mmoja, Mwanadamu Kristo Yesu;
6 ambaye alijitoa mwenyewe kuwa ukombozi kwa ajili ya wote, utakaoshuhudiwa kwa majira yake.
(1 Timotheo 2:5-6)
Zawadi ya Mungu kwako
Nabii ‘alijitoa’ kwa ajili yawatu wote‘. Kwa hivyo hii lazima ijumuishe wewe na mimi. Kupitia kifo na ufufuo wake amelipa gharama ya kuwa ‘mpatanishi’ na kutupa uzima. Je, maisha haya yanatolewaje?
Kwa maana mshahara wa dhambi ni mauti; bali karama ya Mungu ni uzima wa milele katika Kristo Yesu Bwana wetu. (Warumi 6:23)
Angalia jinsi inavyotolewa kwetu. Inatolewa kama…’zawadi‘. Fikiria juu ya zawadi. Haijalishi zawadi ni nini, ikiwa kweli ni zawadi ni kitu ambacho hufanyi kazi na kufanya isiyozidi kulipwa kwa sifa. Ikiwa ungeipata zawadi haitakuwa zawadi tena – itakuwa mshahara! Vile vile huwezi kustahiki au kupata kafara ya Isa al Masih. Imetolewa kwako kama zawadi. Ni rahisi hivyo.
Na zawadi ni nini? ni’uzima wa milele‘. Hiyo ina maana kwamba dhambi iliyoleta kifo chako na mimi sasa imelipwa. Mungu anatupenda wewe na mimi sana. Ni nguvu hiyo.
Kwa hiyo wewe na mimi tunawezaje kupata uzima wa milele? Tena, fikiria zawadi. Mtu akitaka kukupa zawadi lazima ‘uipokee’. Wakati wowote zawadi inatolewa kuna njia mbili tu. Ama zawadi imekataliwa (“Hapana asante”) au inapokelewa (“Asante kwa zawadi yako. Nitaipokea”). Hivyo pia hii zawadi lazima ipokee. Haiwezi tu kuaminiwa kiakili, kusomwa au kueleweka. Ili kuwa na manufaa, zawadi yoyote inayotolewa kwako lazima ‘ipokewe’.
12 Bali wote waliompokea aliwapa uwezo wa kufanyika watoto wa Mungu, ndio wale waliaminio jina lake;
13 waliozaliwa, si kwa damu, wala si kwa mapenzi ya mwili, wala si kwa mapenzi ya mtu, bali kwa Mungu.
(Yohana 1:12-13)
Hakika Injil inasema juu ya Mwenyezi Mungu
3 Hili ni zuri, nalo lakubalika mbele za Mungu Mwokozi wetu;
4 ambaye hutaka watu wote waokolewe, na kupata kujua yaliyo kweli.
(1 Timotheo 2:3-4)
Yeye ni Mwokozi na tamaa yake ni kwamba ‘watu wote’ wapokee zawadi yake na waokolewe kutokana na dhambi na kifo. Ikiwa haya ni mapenzi Yake, basi kupokea zawadi yake itakuwa ni kunyenyekea tu kwa mapenzi Yake – maana halisi ya neno ‘Muslim’ – mtu anayetii.
Kwa hiyo tunapokeaje zawadi hii? Injil inasema hivyo
Kwa maana hakuna tofauti ya Myahudi na Myunani; maana yeye yule ni Bwana wa wote, mwenye utajiri kwa wote wamwitao; (Warumi 10:12)
Ona kwamba ahadi hii ni ya ‘kila mtu’. Kwa kuwa yeye alifufuka kutoka kwa wafu Isa al Masih yu hai hata sasa. Kwa hiyo ukimwita atasikia na kukupa zawadi yake. Unamwita na kumuuliza. Labda hujawahi kufanya hivi. Chini ni mwongozo ambao unaweza kukusaidia. Sio wimbo wa uchawi. Sio maneno mahususi yanayotoa nguvu. Ni uaminifu kama Ibrahim alivyokuwa kwamba tunaweka katika Isa al Masih ili atupe zawadi hii. Tunapomtumaini Yeye atatusikia na kujibu. Injil ina nguvu, na bado pia ni rahisi sana. Jisikie huru kufuata mwongozo huu ikiwa unaona kuwa muhimu.
Mpendwa Mtume na Bwana Isa al Masih. Ninaelewa kuwa kwa dhambi zangu nimetengwa na Mwenyezi Mungu Muumba wangu. Ingawa ninaweza kujaribu kwa bidii, juhudi zangu hazitoboi kizuizi hiki. Lakini ninaelewa kwamba kifo chako kilikuwa dhabihu ya kuniosha dhambi zangu zote na kunitakasa. Najua kwamba ulifufuka kutoka kwa wafu baada ya dhabihu yako hivyo naamini kwamba dhabihu yako ilitosha na hivyo najisalimisha kwako. Ninakuomba tafadhali unitakase kutoka kwa dhambi zangu na upatanishi na Muumba wangu ili nipate uzima wa milele. Asante, Isa Masih, kwa kunifanyia haya yote na ungeendelea hata sasa kuniongoza katika maisha yangu ili niweze kukufuata wewe kama Bwana wangu.
Kwa jina la Mwenyezi Mungu, Mwingi wa Rehema